Trồng dưa lưới hiện đang là xu hướng của rất nhiều bà con nông dân phát triển hiện nay. Với khả năng thu lại nguồn thu nhập cao từ loại quả có hiệu quả kinh tế cao này, nhiều nhà vườn ở các tỉnh Tây Nguyên đã và đang mở rộng diện tích trồng lớn. Bài viết này Lợi Dân sẽ chia sẻ Kỹ thuật Trồng dưa lưới hiệu quả nhất năm 2022.
Nội Dung Bài Viết
Tổng quan về dưa lưới
Dưa lưới là loại quả rau ăn quả có tên khoa học là Cucumis melo L có thời gian sinh trưởng khá ngắn, trồng được khá nhiều vụ trong năm với năng suất cao. Cây có nhiều giống khác nhau và nhiều kích thước khác nhau.
Đặc điểm ngoại hình
Dưa lưới là loại quả có hình Oval, khi còn sống có màu xanh nhạt. Khi chín quả ngả sang màu vàng và có các đường gân trắng đan xen nhau như lưới nên có tên gọi là vân lưới. Quả có nguồn gốc từ Châu Phi và Ấn Độ. Người Ai Cập là người trồng loại cây này đầu tiên nhưng ban đầu quả nhỏ và ít ngọt. Sau một thời gian thuần giống cây thì quả to và ngọt hơn.
Thịt dưa lưới có màu vàng cam nghiêng vàng đỏ. Quả có khối lượng dao động từ 1,5 đến 3,5 kg tuỳ vào điều kiện trồng và chăm sóc.
Phân loại dưa lưới
Dưa lưới cung cấp rất nhiều vitamin A (β-carotene), vitamin C, các loại chất dinh dưỡng như vitamin E và axit folic là những chất chống oxy hóa quan trọng trong quá trình biến đổi chất dưỡng dinh dưỡng của con người.
Hiện nay trên thị trường có khá nhiều loại dưa lưới với chất lượng quả cao. Nhưng dễ dàng phân loại theo 2 loại là dưa lưới ruột xanh và dưa lưới ruột vàng.
Dưa lưới ruột vàng
Dưa có vỏ ngoài màu xanh thẫm, trên vỏ đan xen các gân màu trắng sáng dày đan vào nhau giống như lưới.
Đặc điểm:
- Dưa vỏ màu vàng, ruột có màu vàng hoặc màu cam.
- Ăn vào thơm ngọt và mềm.
- Bên ngoài lớp vỏ của dưa khá cưng với nhiều vân sọc trắng bảo vệ và giữ cho quả luôn căng mọng nước ( khoảng trên 80%).
Dưa lưới ruột vàng rất mọng nước nên được dùng như là một loại trái cây giải nhiệt rất tốt. Quả dưa có vỏ mỏng, thịt dày và nặng khoảng từ 1.5 – 4kg/quả.
Dưa lưới ruột xanh
Dưa lưới ruột xanh có màu sắc vỏ có thể màu vàng hoặc màu xanh. Ruột của quả có màu xanh nhạt và nhiều đường gân trắng sáng tạo thành lớp lưới bọc bên ngoài.
Giống dưa lưới có dáng tròn và nặng khoảng 1.5 – 2.5 kg, khá dễ trồng. Giống quả này ra quả quanh năm và sinh trưởng tốt ở nhiều khí hậu khác nhau nên được ưa chuộng trồng ở nhiều nơi.
Dưa lưới ruột xanh có vị ngọt, mềm và có hương thơm nhẹ nhàng. Ăn dưa lưới ruột xanh tốt cho hệ tim mạch và ngăn ngừa ung thư hiệu quả.
Lợi ích của dưa lưới đối với sức khoẻ con người
Dưa lưới là loại quả ăn vào thanh mát và có công dụng giải nhiệt mùa hè. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì Dưa lưới có công dụng như sau:
- Dưa lưới giàu folate và các vitamin nhóm B, rất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi và ngừa bệnh thiếu máu.
- Loại quả này giàu hợp chất adenosine. Hợp chất này rất có lợi cho tim mạch vì nó có công dụng làm loãng máu.
- Có chứa nhiều loại vitamin khác nhau, khoáng chất và các protein nhưng lại chứa ít calo, ít đường phù hợp với người bệnh tiểu đường.
- Dưa lưới giàu hàm lượng vitamin C và vitamin A giúp tăng khả năng miễn dịch bằng việc kích thích các bạch cầu trong cơ thể hoạt động tốt hơn.
- Với enzyme super oxyd dismutase (SOD) sẽ giúp cải thiện những dấu hiệu căng thẳng về thể chất lẫn tinh thần.
- Dưa lưới chứa nhiều Zeaxanthin bảo vệ da khỏi nắng và tia UV
- Dưa lưới chứa nhiều Beta-Carotten giúp chuyển hóa Vitamin A giúp bổ mắt
- Ngoài ra dưa lưới còn có tác dụng giảm cân và hỗ trợ người cai thuốc lá khỏi thèm thuốc
Kỹ thuật trồng cây dưa lưới
Mùa vụ trồng dưa lưới
Mùa vụ để trồng cây dưa lưới thích hợp nhất là khoảng từ tháng 2 đến tháng 9. Tuy nhiên thời điểm lý tưởng nhất cho việc trồng cây dưa lưới là vào khoảng sau tháng 2 – 3. Trồng thời điểm này thì việc thu hoạch quả sẽ rơi vào cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5. Nếu trồng vào tháng 8 – 9 thì thu hoạch có thể rơi vào tháng 11 đến tháng 12. Lựa chọn thời điểm trồng cây dưa lưới phù hợp để tránh các tháng lạnh( nhất là mùa lạnh ở Miền Bắc) giúp cho dưa lưới phát triển ổn định và cho năng suất quả cao.
Lưu ý: không nên trồng cây dưa lưới vào các tháng lạnh vì cây dễ bị sâu bệnh, tỷ lệ cây sống thấp và phát triển không ổn định.
Chọn hạt giống dưa lưới
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại hạt giống dưa lưới khác nhau để lựa chọn tuỳ theo mục đích gieo trồng. Một số loại hạt giống như: hạt giống dưa lưới vàng, hạt giống dưa lưới Taki, hạt giống dưa lưới TL3, hạt giống dưa lưới mật hoa.
Khi chọn hạt giống dưa lưới bạn nên chọn loại hạt F1 thuần chủng, loại hạt giống này có tỉ lệ nảy mầm cao và cho ra quả to ngọt. Không nên chọn mua loại hạt giống lai ghép, không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Loại hạt này có tỉ lệ nảy mầm thấp và năng suất quả cũng không cao.
Kỹ thuật trồng dưa lưới trong nhà lưới
Bước 1: Chọn giống và ngâm ủ giống
Trước tiên bạn phải chọn hạt giống dưa lưới tốt. Sau đó, ngâm hạt giống trong nước ấm 4 – 5h và mang hạt ủ vào khăn ẩm trong vòng 1 ngày để hạt nứt nanh.
Bước 2: Gieo hạt dưa lưới
Cho hạt đã ngâm vào bầu ươm rồi phủ một lớp đất mỏng lên, để ở chỗ râm mát và tưới nước giữ ẩm cho hạt. Đất ươm hạt nên dùng đất trộn với phân chuồng để có đủ dinh dưỡng cho cây con khỏe mạnh.
Sau 2 ngày ươm giống, cây bắt đầu nảy mầm, bạn chỉ cần tưới nước với lượng vừa đủ để cây phát triển. Sau khoảng 8 – 10 ngày thì cây bắt đầu cho 2 lá thật.
Khi ươm, gieo hạt vào bầu rồi tưới đẫm nước và để ở chỗ râm mát. Trong giai đoạn này, bạn không nên tưới nhiều sẽ khiến úng hạt không nảy mầm. Đất ươm hạt thường trộn thên phân trùn hoặc phân chuồng mục để bổ sung thêm dinh dưỡng cho hạt nhanh nảy mầm. Sau vài ngày thấy cây ra lá thật thì mới đem trồng vào thùng lớn. Chú ý chỉ nên đục ít lỗ trên thùng xốp để giữ nước cho cây phát triển mà không trôi hết phân bón.
Bước 3: Trồng cây dưa lưới vào trong nhà kính
Khi cây ra 2 -3 lá chính thì bạn bắt đầu trồng vào trong các chậu nhựa trong nhà kính.
Tạo 1 lỗ đất vừa đủ sâu, nhấc nhẹ cây dưa lưới con ra, rạch bao nylon rồi đặt bầu vào lỗ đục sẵn, vùi kín bầu cây dưới đất, đôn cho chặt gốc. Phủ rơm rạ, gỗ mùn, cỏ khô xung quanh gốc để giữ ẩm cho cây trong thời gian đầu.
Nên trồng cây vào buổi chiều mát khi nắng đã tắt. Khi trồng cây con xong cần tưới nước mỗi ngày 2 lần và che phủ tạo bóng râm trong 1 tuần đầu để cây con hồi sức.
Chăm sóc dưa lưới
Đất trồng cây dưa lưới phải tơi xốp và cần tưới nước thường xuyên. Lưu ý cần bón thêm nhiều phân NPK giúp cây dễ ra hoa, đậu trái. Nếu chỉ tưới cây bằng nước không thì cây khó đậu quả, dưa cho trái còi cọc và khi ăn vị rất nhạt
Xem thêm: Nhà lưới trồng dưa lưới hiệu quả
Kỹ thuật trồng cây dưa lưới ngoài trời
Về cơ bản, Trồng dưa lưới ở ngoài trời đều có các bước chọn, ngâm ủ giống và gieo hạt.
Bước 1: Chuẩn bị đất
Trước khi chuyển dưa lưới ra ruộng (vườn) chúng ta cần chuẩn bị đất. Đất được khoan từng lỗ lớn đường kính khoảng 30cm, sâu khoảng 50cm. Bón lót trước 1kg phân chuồng (phân hữu cơ) trộn với 1kg trấu. Sau đó lấp lại, chờ 1-2 tuần rồi mới trồng bầu dưa lưới vào luống.
Bước 2: Chọn giống và ngâm ủ giống
Bước 3: Gieo hạt dưa lưới
Bước 4: chuyển dưa lưới con từ bầu sang đất vườn
Xem lại ở trong kỹ thuật trồng dưa lưới trong nhà kính
Bước 5: Chăm sóc dưa lưới trồng ngoài trời
Bón phân
Trong giai đoạn đầu khi chuyển ra vườn, cây con khá yếu nên cần khá nhiều nước và chất dinh dưỡng. Bổ sung thêm 70g NPK 20-7-7 (hoặc 50g 30-10-10) giúp cây con hấp thu thêm đạm tạo thân và lá giúp giảm thời tăng nhanh thời gian sinh trưởng của cây.
Khi cây bắt đầu cứng cáp và cho trái non thì bổ sung thêm phân 50g NPK 20-20-15 giúp quả nặng hơn, nhanh lớn hơn.
Khi quả bắt đầu chín lúc này bón phân 50g NPK 10 5 25 để cho quả ngọt hơn.
Phòng trừ sâu hại trên dưa lưới
Không như dưa lưới trong nhà lưới, nhà kính, Dưa lưới được trồng ngoài trời khá nhiều sâu hại
- Bọ trĩ
Bọ trĩ là loài côn trùng phổ biến trên cây dưa lưới và rất nhiều loài cây khác. Để phòng trừ bọ trĩ có thể sử dụng như dùng bẫy dính côn trùng, chăn nuôi bọ rùa đỏ, ngắt bỏ những lá có bọ trĩ và cách ly chúng. Không nên dùng thuốc bảo vệ thực vật để xử lý bọ trĩ vì bọ trĩ là loại côn trùng có tính thích nghi cao với thuốc
- Rệp muội
Rệp muội là loại côn trùng gây nên muội đèn (nhiều nơi gọi là khói đèn) là lớp cặn mỏng có màu xám đen trên quả dưa lưới. Cách xử lý rệp muội vẫn là dùng bọ rùa và các loại thiên địch. Khi quả bị muội đèn thì xử lý muội bằng cách tưới ướt rồi dùng bàn chải đánh răng quét đi.
- Nhện đỏ
Cả ấu trùng và thành trùng nhện đỏ đều chích hút mô của lá cây làm cây bị mất màu xanh và có màu vàng, sau cùng lá sẽ bị khô đi. Màu vàng của lá dễ nhìn thấy nhất là ở mặt dưới lá, làm giảm phẩm chất và năng suất trái.
Kiểm tra thường xuyên, nếu mật số nhện ít không cần phun thuốc vì có rất nhiều loài thiên địch ngoài tự nhiên có thể tiêu diệt nhện đỏ như: bù lạch 6 chấm , bọ rùa., bọ xít nhỏ ăn thịt
.
Tổng Kết
Việc trồng cây dưa lưới không khó nhưng cần hiểu và có nhiều kiến thức về loại cây trồng này. Bạn cần cập nhật nhiều thông tin về cây trồng sẽ giúp cho quá trình trồng và chăm sóc cây được ổn định nhất.
Chúc bạn thành công trong việc trồng cây dưa lưới và cho những quả ngọt đầu tiên.
